ทฤษฎีของ โรเบิร์ต เจ. ฮาวิกเฮิร์ส

นักทฤษฎีจิตวิทยาพัฒนาการ

ทฤษฎีของ โรเบิร์ต เจ. ฮาวิกเฮิร์ส

แนวคิดของโรเบิร์ต  เจ. ฮาวิกเฮิร์ส

 ศาสตราจารย์โรเบิร์ต ฮาวิกเฮิร์ส  (Robert havighurst 1953-1972) ได้ให้ชื่อว่า งานที่มนุษย์ทุกคนจะต้องทำตามวัยว่า  “ งานพัฒนาการ ” หมายถึง  งานที่ทุกคนจะต้องทำในแต่ละวัยของชีวิต  สัมฤทธิ์ผลของงานพัฒนาการของงานแต่ละวัย    มีความสำคัญมากเพราะเป็นของการเรียนรู้งานพัฒนาขั้นต่อไป

ตัวแปรที่สำคัญในการพัฒนามี  3  อย่าง

  1.  วุฒิภาวะทางร่างกาย

  2.  ความมุ่งหวังของสังคมและกลุ่มที่แต่ละบุคคลเป็นสมาชิกอยู่

  3.  ค่านิยม แรงจูงใจ ความมุ่งหวังส่วนตัวและความทะเยอทะยานของแต่ละบุคคล

    3.1  ความพร้อมเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ  

    3.2  ความพร้อมเกิดจากการกระตุ้น  

การแบ่งพัฒนาการของมนุษย์

    พัฒนาการของมนุษย์ แบ่งออกเป็น 4 ด้านใหญ่ๆ คือ

 1.  พัฒนาการทางกาย เป็นการแบ่งพัฒนาการของมนุษย์ตามขั้นตอนในแต่ละวัน

 2.  พัฒนาการทางด้านความคิดหรือสติปัญญา ของเพียเจท์

 3.  พัฒนาการทางด้านจิตใจ ซึ่งแบ่งย่อยเป็น 

     3.1  พัฒนาการทางด้านจิตใจ-เพศ  ของฟรอยด์ 

     3.2  พัฒนาการทางด้านจิตใจ-สังคม  ของอีริคสัน 

 4.  พัฒนาการด้านจริยธรรม ของโคลเบริ์ก

พัฒนาการตามวัย

  ตามแนวความคิดของฮาวิคเฮอร์ท (Hovighurst) ได้แบ่งพัฒนาการของมนุษย์ออกเป็นวัยต่างๆได้ดังนี้

1.วัยเด็กเล็ก-วัยเด็กตอนต้น(แรกเกิด- 6 ปี) ในวัยนี้จะมีงานที่สำคัญดังนี้

   - การเรียนรู้ทางด้านร่างกาย เช่น การยกศีรษะ คลาน การทรงตัว การเดิน

   - การเรียนรู้ทางด้านการเปล่งเสียง การพูด

   - การเรียนรู้ในเรื่องการควบคุมการขับถ่าย
    

   

2.  วัยเด็กตอนกลาง (6-18 ปี) ในวัยนี้จะมีงานที่สำคัญ ดังนี้

    - พัฒนาทักษะทางด้านกายภาพ

   - เรียนรู้ที่จะแสดงบทบาทให้เหมาะสมกับเพศของตนเอง

   - พัฒนาในเรื่องการปรับตัวเข้ากับเพื่อนรุ่นเดียวกัน

3. วัยรุ่น (12-18 ปี) พัฒนาการที่สำคัญของบุคคล ในวัยนี้ คือ

  - พัฒนาความคิดรวบยอดและทักษะในการแก้ปัญหา

  - สามารถสร้างความสัมพันธ์อันดีและเหมาะสมกับเพื่อนรุ่นเดียวกัน ทั้งเพศเดียวกันและต่างเพศได้

  - พยายามปรับตัวเองให้เข้ากับการเปลี่ยนทั้งทางด้านร่างกายและอารมณ์  

4.  วัยผู้ใหญ่ตอนต้น  (18-35 ปี)  ในวัยนี้จะมีลักษณะที่สำคัญ  ดังนี้

      - เริ่มต้นประกอบอาชีพ

      - เริ่มสร้างครอบครัวของตนเอง

      - เรียนรู้ที่จะมีชีวิตร่วมกับคู่แต่งงาน

5. วัยกลางคน (35-60 ปี) งานที่สำคัญในวัยนี้ คือ

     - มีความรับผิดชอบต่อสังคม

     - มีความพยายามในการสร้างฐานะทางเศรษฐกิจ เพื่อความเป็นปึกแผ่นของครอบครัว

     - รู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ได้มากขึ้น

     - สามารถปรับตัวและทำความเข้าใจคู่ชีวิตของตนเองให้ได้

6. วัยชรา  (อายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป)  งานที่สำคัญในวัยนี้ คือ

      - สามารถปรับตัวกับสภาพร่างกายที่เสื่อมถอยลง

      - สามารถปรับตัวได้กับการเกษียณอายุการทำงาน

      - สามารถปรับตัวได้กับการตายจากของคู่ครอ